Φυσική κατάσταση ή με άλλη ονομασία fitness είναι η ικανότητα να βρίσκεται ένας άνθρωπος σε ψυχική και σωματική ετοιμότητα, ώστε να μπορεί να συμμετέχει και να εκτελεί όλες τις δραστηριότητες (εργασία, άσκηση, κίνηση, μετακίνηση, σχολείο κ.ο.κ.) επαρκώς και ικανοποιητικά, χωρίς να αισθάνεται την κόπωση. Μάλιστα εκτός από τις καθημερινές απαιτήσεις να είναι σε θέση να ανταπεξέρχεται και σε έκτακτες περιστάσεις , αφού θα του μένει ένα περίσσευμα ενέργειας και ενεργητικότητας.
Σημαίνει δηλαδή έναν συνδυασμό ικανοτήτων ( δεξιοτήτων για άλλους) και δεν έχει άμεση σχέση με το αν έχουμε ένα δυνατό μυϊκό σύστημα ή αν είμαστε λεπτοί και υγιείς. Για παράδειγμα μπορείς κάποιος να είναι υγιής αλλά να έχει κακή φυσική κατάσταση και κάποιος άλλος να είναι υπέρβαρος αλλά το επίπεδο φυσικής κατάστασης του να είναι υψηλό.
Οι ικανότητες της φυσικής κατάστασης είναι φυσικές, που σημαίνει ότι όλοι τις κατέχουμε σε κάποιον βαθμό και μπορούμε να τις βελτιώσουμε. Η παιδική και η εφηβική ηλικία είναι οι περίοδοι κατά τις οποίες μπορούμε να τις καλλιεργήσουμε περισσότερο. Αυτές είναι:
- η αντοχή: η αερόβια και η αναερόβια. Κυρίως μας ενδιαφέρει η αερόβια αντοχή, η οποία είναι ικανότητα να εκτελούμε κάποια δραστηριότητα μεγάλης διάρκειας χωρίς να κουραζόμαστε ή η ικανότητα να ξεκουραζόμαστε (αναλαμβάνουμε) γρήγορα μετά από επιβαρύνσεις ή κόπωση. Λέγεται και καρδιοαναπνευστική αντοχή, επειδή εξαρτάται από την ικανότητα της καρδιάς, των πνευμόνων και του κυκλοφορικού συστήματος. Βλέπε περισσότερα στην ανάρτηση: αερόβια άσκηση στο https://fasmafa.blogspot.com/2020/04/blog-post.html
Οι ικανότητες της φυσικής κατάστασης είναι φυσικές, που σημαίνει ότι όλοι τις κατέχουμε σε κάποιον βαθμό και μπορούμε να τις βελτιώσουμε. Η παιδική και η εφηβική ηλικία είναι οι περίοδοι κατά τις οποίες μπορούμε να τις καλλιεργήσουμε περισσότερο. Αυτές είναι:
- η αντοχή: η αερόβια και η αναερόβια. Κυρίως μας ενδιαφέρει η αερόβια αντοχή, η οποία είναι ικανότητα να εκτελούμε κάποια δραστηριότητα μεγάλης διάρκειας χωρίς να κουραζόμαστε ή η ικανότητα να ξεκουραζόμαστε (αναλαμβάνουμε) γρήγορα μετά από επιβαρύνσεις ή κόπωση. Λέγεται και καρδιοαναπνευστική αντοχή, επειδή εξαρτάται από την ικανότητα της καρδιάς, των πνευμόνων και του κυκλοφορικού συστήματος. Βλέπε περισσότερα στην ανάρτηση: αερόβια άσκηση στο https://fasmafa.blogspot.com/2020/04/blog-post.html
- η ταχύτητα: είναι η ικανότητα να εκτελείς γρήγορα μια (π.χ. να εκτελέσεις γρήγορα ένα σουτ στο ποδόσφαιρο ή να πηδήξεις γρήγορα στην κεφαλιά) ή πολλές επαναλαμβανόμενες κινήσεις (π.χ.τρέξιμο, κολύμβηση).
-η ευλυγισία: είναι η ικανότητα των μυών να είναι ελαστικοί (να τεντώνουν και να συσπώνται) και
η ευκαμψία: αφορά στις αρθρώσεις και είναι η ικανότητα μιας άρθρωσης να κινείται σε όλο το εύρος κίνησης που επιτρέπει η δομή (η κατασκευή) μιας άρθρωσης.
Συνήθως στις ικανότητες της φυσικής κατάστασης περιλαμβάνονται και 1.η σύσταση του σώματος, δηλαδή η αναλογία άλιπης σωματικής μάζας και λίπους, 2. η ισορροπία, η ικανότητα να διατηρούμε μια στάση χωρίς περιττές κινήσεις ή πτώση, 3. η νευρομυϊκή συναρμογή, να κινούμε συντονισμένα τα μέλη μας και με ακρίβεια, 4. η αίσθηση του χρόνου ή timing, να αντιδρούμε στη σωστή στιγμή, ανάλογα με τις απαιτήσεις της εκάστοτε κίνησης 5. η αίσθηση του χώρου, το να αντιλαμβανόμαστε σωστά τη θέση του σώματος σε σχέση με το τον υπόλοιπο χώρο και τα αντικείμενα που βρίσκονται σε αυτόν και 6. η ευκινησία, η ικανότητα να αλλάζουμε θέση ή κατεύθυνση κίνησης με ταχύτητα.
Παρακάτω στον εννοιολογικό χάρτη συνοπτικά παρουσιάζονται οι ικανότητες της φ.κ.: https://gitmind.com/app/docs/m5btb6bp